PEDAGOGICZNA
BIBLIOTEKA WOJEWÓDZKA

Zachęcamy do zapoznania się z recenzjami wybranych artykułów z prasy pedagogicznej. Wszystkie omawiane czasopisma dostępne są w Wydziale Informacyjno-Bibliograficznym.

Czytelnicy mogą składać zamówienia na bezpłatne skany artykułów z czasopism, które będą realizowane w miarę możliwości na bieżąco lub w kolejnym dniu roboczym - w zależności od ilości zamówień. Zamówienia wraz z numerem karty czytelnika należy przesyłać na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Listopadowy przegląd prasy

Bliżej Przedszkola. - 2023, nr 11.

Chociaż za oknem listopadowa plucha i do Bożego Narodzenia zostało jeszcze trochę czasu, najnowszy numer miesięcznika „Bliżej Przedszkola”, tradycyjnie z wyprzedzeniem, wprowadza nas w świąteczny nastrój. 
Znajdziemy tu bogatą ofertę dydaktyczno-wychowawczą na cały, zbliżający się wielkimi krokami miesiąc. Jak zwykle nie zabrakło propozycji dla różnych grup wiekowych począwszy od „prawdziwych” maluchów z grup żłobkowych, dzieci z najmłodszych oddziałów przedszkolnych, poprzez „średniaki”, na „starszakach” skończywszy.

Wertując czasopismo, dowiemy się, jak stworzyć interaktywny kalendarz adwentowy, jak w prosty sposób wykonać papierowy świąteczny wieniec; znajdziemy przepis na aromatyczne lukrowane pierniczki; odkryjemy całe bogactwo zabaw ruchowych, piosenek, rymowanek, zabaw ćwiczących spostrzegawczość, rozwijających zmysły, natrafimy na świąteczne kalambury, wierszyki ilustrowane gestami, krótkie opowiadania...

Dla każdego coś miłego 🙂

Niech dodatkową zachętą do sięgnięcia po omawiany numer miesięcznika będą niektóre tytuły: „Rozruszanki na poranki: gimnastyka reniferów”, „Święty Mikołaj - nie tylko po angielsku”, „Pachnie piernikami”; „Słodkie Święta”, „Wieczór wigilijny”.

Zapoznanie się tym świąteczno-zimowym numerem czasopisma ułatwi zaplanowanie przedszkolnej pracy z dziećmi… i może pozwoli zaoszczędzić czas na domowe pieczenie pierniczków 🙂

BM

Kilka prawd o złości / Wanda Sztander // Niebieska Linia. - 2023, nr 5, s. 17-19.

Jak zachęcić, nie streszczając? Spróbujmy.

Czy treści sprzed 25 lat koniecznie musiały się zestarzeć, nie przystają dziś do naszej rzeczywistości i współczesnego stanu nauki?

Chyba nie skoro redakcja z okazji 25-lecia Pisma przytacza go w całości po opublikowaniu w jednym z pierwszych numerów...

Czy wiemy skąd biorą się emocje?

Czy to MY rządzimy nimi, czy raczej ONE nami?

Czy rozum i „Najjaśniejsza Królowa, której imię brzmi: Świadomość” mogą kontrolować wyrażanie złości?

Czy asertywność to inne wcielenie złości?

Czy złość bywa potrzebna?

Czy złość szkodzi złoszczącej się osobie, lub jej otoczeniu?

Czy ból, słabość, cierpienie, wstyd czy lęk mogą ukrywać się za złością?

Czy złość bywa przenoszona na „obiekty zastępcze”?

Czy prowadzi do działań złych i niesensownych?

Czy sami możemy z nią sobie poradzić?

Czy czasem potrzeba do tego terapii?

Jeśli to wszystko wiesz, to nie czytaj!
Samokontrola - piękna rzecz.

Jeśli nie, a chciał(a)byś się dowiedzieć, to zapraszam do lektury.
[Autorki nie ma już wśród nas, lecz jej przemyślenia nadal mogą nam pomagać]

Zachęca rozzłoszczony
JA

PS. LUDZIE! CZYTAJCIE, DO CHOLERY!

Mogiła mogił : opowieść o krakowskich kopcach / Bartłomiej Grzegorz Sala // Mówią Wieki. - 2023, nr 11, s. 73-77.

Pomniki? Kurhany? Może jeszcze coś innego? To kopce, jedne z wielu atrakcji Krakowa nazywane dawniej mogiłami. Trzy usypano na pamiątkę słynnych Polaków - Tadeusza Kościuszki, Józefa Piłsudskiego i Jana Pawła II. Pozostałe są dużo starsze. Jak powstawały? Co kryją? Czy spoczywają w nich szczątki książąt lub innych ważnych osób? Warto wybrać się w podróż w czasie i przestrzeni, żeby poznać historię tych niezwykłych miejsc.

Interesującą propozycją czytelniczą na temat historii krakowskich kopców jest artykuł Bartłomieja Grzegorza Sali, zamieszczony w listopadowym wydaniu czasopisma „Mówią Wieki”. Autor wyjaśnia symbolikę krakowskiej tradycji ziemnych pomników wznoszonych ku czci bohaterów.

Pierwsze kurhany na obszarze późniejszego Krakowa mogły powstać około VII wieku. Pierwotnie były to grobowce lub miejsca kultu czy obserwacji nieba. Z tekstu wynika, że nieistniejące już obiekty takie jak kopiec Wawelski, mogły pełnić w dawnych czasach funkcje kultu. Co kryją w sobie najstarsze kopce krakowskie: Kraka, Wandy i Estery? Kopiec Wandy - kiedyś także miejsce kultu pogańskiego - związany z podaniem o córce Kraka „co nie chciała Niemca” to dziś jeden z mniej znanych kurhanów. Tak pisał o patronce kopca Wojciech Bogusławski w operze „Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale”:

Wanda leży w naszej ziemi,

Co nie chciała Niemca,

Lepiej zawsze żyć z swojemi,

Niż mieć cudzoziemca.

W artykule znajdują się mało znane ciekawostki na temat kopca Kraka i tajemniczej Estery, które z pewnością zachęcą do odwiedzenia tych zapomnianych miejsc. Kopce stały się tradycją nie tylko Krakowa. W XIX wieku uczczono w ten sposób „naczelnika w sukmanie” czyli Tadeusza Kościuszkę. To wydarzenie zainspirowało m.in. do usypania we Lwowie kopca Unii Lubelskiej.
W ciągu kolejnych lat krajobraz Krakowa wzbogacił się o największą z mogił, która wyrosła ponad drzewami Lasu Wolskiego - kopiec Józefa Piłsudskiego. Mogiła Mogił na wzgórzu Sowiniec przeżyła dramatyczne chwile w czasach okupacji niemieckiej i w okresie komunizmu. Warto przeczytać o tym jaka jest jej historia, kto przywrócił jej blask i należne miejsce w topografii miasta po 1989 roku. Krakowska tradycja sypania kopców ku czci bohaterów rozszerzyła się na inne tereny Małopolski. Dzięki takim ziemnym pomnikom historii i pamięci narodowej pradawne mity oraz legendy łączą się z dziejami bohaterów. W ten sposób historię i jej nauczanie można połączyć z rekreacją wśród zielonych kurhanów. Zachęcam do przeczytania artykułu i bliższego poznania losów krakowskich i małopolskich kopców, być może będzie to inspiracja do przeprowadzenia atrakcyjnych zajęć historycznych w terenie.

MSz

Wisława Szymborska : w poetyckim kręgu innobytów / Ewa Boksa, Elżbieta Fert-Cichecka, Lidia Pasich // Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej. - 2023/2024, nr 1, s. [1]-136.

Najnowszy numer czasopisma zwanego potocznie "Zeszytami Kieleckimi" (poloniści wiedzą o co chodzi), jest zaproszeniem do szczególnego spotkania z Wisławą Szymborską z okazji stulecia jej urodzin. Cały numer jest bardzo atrakcyjny, stąd pozwalamy sobie zarekomendować Państwu lekturę całości. Wstępem do tomiku jest artykuł Michała Rusinka pt. O rozumieniu wyklejanek, ilustrowany pracami Poetki. Największą część publikacji stanowią artykuły trzech autorek, poświęcone wybranym wierszom W. Szymborskiej. Znajdziemy tu analizę i interpretację takich utworów, jak: Pisanie życiorysu, Chwila, Chwila w Troi, Rozmowa z kamieniem, Bal, Milczenie roślin, Właściwie każdy wiersz, Platon, czyli dlaczego, Chmury, Głos w sprawie pornografii, Wywiad z Atropos, Słuchawka, Fotografia z 11 września. W interpretacjach zwrócono szczególną uwagę na wątki filozoficzne obecne w twórczości W. Szymborskiej, akcentując zbieżność Jej myśli z ideami takich myślicieli, jak Platon, Heraklit, Gottfried Wilhelm Leibnitz, Albert Camus. Warstwę edytorską wzbogacono kolorowymi ilustracjami z reprodukcjami dzieł sztuki, do których nawiązuje w swoich wierszach Autorka. Do każdej z analiz dodano tzw. "obudowę metodyczną" - zadania dla uczniów i inspiracje dla nauczycieli, które mogą ułatwić polonistom szkolną pracę z tekstami Noblistki. Zamieszczono także tekst mowy noblowskiej wygłoszonej przez poetkę 10 grudnia 1996 podczas gali w szwedzkiej Akademii Literatury w Sztokhomie, który może być ciekawym kontekstem interpretacyjnym dla Jej utworów.

Całość zamyka spis wybranej literatury przedmiotu, który może stanowić zachętę do pogłębiania wiedzy i poszukiwania lepszego rozumienia "co poeta miał na myśli"...

Szymborska bowiem w swojej twórczości mówi głosem zwykłym, trochę przyciszonym, ironizującym. [...] Porusza sprawy ważne, filozoficzne, refleksje związane z egzystencją człowieka i jego miejscem w świecie - ukazane z perspektywy biologicznej, historycznej, politycznej [...] w konkretach życia codziennego szuka "wielkich myśli", zadając poważne pytania.

Zachęcamy do lektury, która daje do myślenia!

MŚ