Child grooming – wybrane aspekty ochrony prawnej i profilaktyka / Roksana Król // Niebieska Linia. - 2021, nr 6, s. 17-19.
Nauczanie zdalne dodatkowo wydłuża czas spędzany przez dzieci i młodzież przed komputerem, dając okazję do wzmożenia kontaktów w mediach społecznościowych. Cyberświat to nie tylko wiedza i rozrywka lecz także zagrożenia. Jednym z nich jest child grooming, czyli uwodzenie dzieci za pośrednictwem internetu.
Autorka przytacza tu takie definicje groomingu:
- szczególna kategoria relacji tworzona w internecie między osobami dorosłymi a dziećmi w celu ich uwiedzenia i wykorzystania seksualnego
- długotrwały proces prowadzący do stopniowego wprowadzania dziecka w aktywność seksualną przez osobę dorosłą
W dalszej części artykułu poznajemy związane z przeciwdziałaniem temu zjawisku i ochroną praw dziecka akty prawa międzynarodowego, a także polskiego prawa karnego.
Najistotniejszą dla odbiorcy jest część poświęcona profilaktyce, a więc zapobieganiu narażenia dziecka/ucznia na takie praktyki. Ważna jest tu zarówno świadomość rodziców i wychowawców, jak też umiejętnie zaszczepiona świadomość potencjalnych ofiar.
Artykuł kończy cytat autorki wielu książek z zakresu Rodzicielstwa Więzi (ang. Connection Parenting) Pam Leo:
Wychowujmy dzieci tak, by nie musiały leczyć się z dzieciństwa.
Przemoc seksualna w sieci jest jednym z aspektów, na który każdy kto ma kontakt z dzieckiem powinien być uwrażliwiony, by młody człowiek nie musiał w przyszłości wychodzić z traum dzieciństwa.
Rodzicom ku przestrodze, nauczycielom i wychowawcom ku uwadze...
JA
Fantastyka jako wyzwanie – jak dzięki fantastyce urozmaicić lekcje języka polskiego / Barbara Matusiak // Polonistyka. - 2021, nr 6, s. 9-17.
Rozczarowana znajomością (a właściwie – nieznajomością) najważniejszych zagadnień z zakresu literatury fantastycznej przez ubiegłorocznych maturzystów, autorka publikacji w grudniowej "Polonistyce" zaproponowała przekrojowy artykuł o obecności fantastyki w polskiej szkole i o możliwościach lepszego/ciekawszego pogłębiania znajomości tej tematyki wśród uczniów.
Na początek przeanalizowała obecność fantastyki w podstawie programowej wszystkich poziomów nauczania – zarówno wśród lektur obowiązkowych, jak i uzupełniających, zastrzegając jednocześnie, że sam termin "fantastyka" definiuje się bardzo szeroko, a więc mało precyzyjnie. Autorka uważa, że jedynym spoiwem rozmaitych definicji jest sposób kreacji świata przedstawionego w dziele literackim – w przypadku fantastyki świat ten różni się w całości lub w części od empirycznie doświadczanej rzeczywistości. I nawet tej prostej wykładni nie znajdziemy w pracach maturzystów, którzy do dzieł literatury fantastycznej potrafili zaliczyć np. opowiadania Tadeusza Borowskiego, "Kamienie na szaniec" Aleksandra Kamińskiego, czy "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego... Może lepiej przyjąć, że po prostu nie przeczytali tych utworów, niż zgodzić się z myślą, że tak je zrozumieli?
Aby lepiej uzmysłowić uczniom zakres znaczeniowy terminu, autorka proponuje wprowadzenie trzech podstawowych nurtów tego gatunku:
- fantastyka naukowa inspirowana postępem nauki i technologii
- fantasy, które czerpie głównie z mitologii folkloru
- odmiana horroru, w której życie bohaterów lub nawet całej ludzkości zagrożone jest przez obecność nierealnej istoty.
Dla pobudzenia wyobraźni uczniów proponuje wykorzystanie na zajęciach dzieł plastycznych, które bywają ilustracją do dzieł literackich, ale jednocześnie potrafią być niezwykle atrakcyjnymi dziełami sztuki. Autorka przywołuje postać i twórczość Wojciecha Siudmaka, który swoimi obrazami rzeczywiście potrafi zadziałać na wyobraźnię czytelnika.
Drugim "kluczem", który pomoże otworzyć uczniów na dzieła literatury fantastycznej jest filozoficzny kontekst utworów, czego dobrym przykładem może być twórczość Stanisława Lema, czy Bolesława Leśmiana.
A żeby iść jeszcze bardziej z "duchem czasów" – autorka proponuje włączenie do szkolnej praktyki odniesień do innych tekstów kultury, w których obecne są motywy fantastyczne (np. film, komiks, gra komputerowa), które obficie czerpią inspiracje z literackich "fantastycznych" pierwowzorów. Warto pokazać młodzieży tą ścieżkę proweniencyjną, może niektórzy się skuszą...
MŚ
Moc płynąca z przytulania / Anna Jankowska // Bliżej Przedszkola. - 2021, nr 11, s. 6-8.
By przeżyć, trzeba nam czterech uścisków dziennie.
By zachować zdrowie, trzeba ośmiu uścisków dziennie.
By się rozwijać, trzeba dwunastu uścisków dziennie.
Virginia Satir
Dotyk jest jednym z najważniejszych i najwcześniej wykształconych zmysłów człowieka. Pełni bardzo ważną rolę w życiu każdej osoby. Jest to główna droga poznania przez niemowlaka otaczającej go rzeczywistości, dlatego tak ważne jest regularne przytulanie. Przytulanie poza tym, że jest dla nas przyjemne, niesie ze sobą o wiele więcej korzyści, niż nam się wydaje.
Anna Jankowska podaje szereg zalet płynących z przytulania. U dzieci regularne przytulanie nie tylko pomaga pogłębić więź emocjonalną z rodzicem, ale również wpływa pozytywnie na budowanie poczucia bezpieczeństwa i pewności siebie. Dotyk poprawia nastrój, sprawia, że czujemy się bardziej radośni, jest – można powiedzieć – naturalnym antydepresantem. Podczas przytulania wydziela się serotonina zwana hormonem szczęścia oraz oksytocyna, która może prowadzić do redukowania wpływu stresu na organizm, do obniżenia ciśnienia krwi i poziomu kortyzolu. Przytulanie ma też wpływa na rozwój społeczny, buduje relacje, uczy empatii.
Jak widać, przytulanie ma całą masę zalet, dlatego zachęcam do sięgnięcia po grudniowy numer czasopisma „Bliżej Przedszkola”, aby dowiedzieć się jeszcze więcej o „mocy przytulania”.
KSZ
Oblicza ojcowskiego taktu / Jarosław Michalski // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2021, nr 8, s. 3-12.
Takt wydaje się być kategorią zapomnianą, niemodną, często nieobecną w sferze stosunków interpersonalnych. Trudno zauważyć tę umiejętność w przestrzeni publicznej, znanej z mediów, pierwszych stron gazet, w sposobie życia celebrytów, w lansowanych wzorcach, modach, obowiązujących trendach. Bywa, że źle rozumiana, wypaczona asertywność wypiera zachowania eleganckie, taktowne, nie przejmuje się uczuciami innych ludzi, nie bierze pod uwagę specyfiki sytuacji, reaguje nieadekwatnie do okoliczności.
Tymczasem takt – definiowany przez Słownik języka polskiego PWN jako Umiejętność zachowania się w sposób opanowany, delikatny, niewywołujący nieporozumień i konfliktów – wydaje się być niezwykle cenną kompetencją w różnych obszarach naszego życia.
Jarosław Michalski, profesor Akademii Pedagogiki Specjalnej, przybliża zagadnienie taktu w życiu rodzinnym, szczególnie w odniesieniu do roli i zadań ojca. Nie do przecenienia jest obecność ojca w życiu dziecka, jego zaangażowanie w proces rodzinnego wychowania, jego wpływ na rozwój dziecka, na kształtowanie jego osobowości. Jak wiele zależy więc od ojca, od jego dojrzałości, uświadomionych, czy też nie, umiejętności wychowawczych, talentu pedagogicznego, taktu...
Takt ojcowski można […] określić jako zdolność budowania z szacunkiem kultury życia rodzinnego.
Autor podkreśla, że to właśnie takt stoi na straży stosunków interpersonalnych w rodzinie, jego obecność wskazuje na mądrość relacyjną, przejawiającą się w zachowaniu niebudzącym poczucia lekceważenia, ośmieszania czy szorstkości.[…] Takt jest sztuką wyczucia w reagowaniu na różne sprawy i sytuacje.
Takt asertywny, takt vis attractiva, takt rekonsyderacji, takt ludyczny, takt otuchy
– to tylko niektóre, z opisanych przez autora odcieni ojcowskiego taktu. Co się kryje pod tymi określeniami? Warto przeczytać.
BM
Rozszerzona rzeczywistość w bibliotece szkolnej / Anna Piwowarska // Biblioteka w Szkole. - 2021, nr 12, s. 22-24.
Grudniowy numer czasopisma ”Biblioteka w Szkole” przynosi niezwykle ciekawy artykuł na temat rozszerzonej rzeczywistości w bibliotece szkolnej. Nowa rzeczywistość wymusza na bibliotekarzach dostosowanie się do specyficznego odbiorcy. AR (od ang. augmented reality) w bibliotece szkolnej ma szanse sprostać wymaganiom współczesnego czytelnika.
Możliwości technologii AR w edukacji są naprawdę imponujące. Z roku na rok pojawia się coraz więcej nowych aplikacji, które można z powodzeniem wykorzystać w pracy z czytelnikiem. Warto podkreślić, że duża część takich aplikacji jest dostępna bezpłatnie, wystarczy smartfon albo tablet oraz internet. Teraz dopiero nauka przez zabawę i doświadczenie nabierają zupełnie nowego, świeżego wymiaru.
Autorka proponuje kilka aplikacji, które umożliwiają np. obserwowanie gwiazd (Night Sky), czy Anatomy 4D, która pozwala przyjrzeć się anatomii ludzkiego ciała. Do pracy z najmłodszymi czytelnikami świetnie sprawdzi się Quiver – 3D Coloring App, łącząca technologię AR z tradycyjnymi kolorowankami.
Nie bójmy się wykorzystywać nowoczesnych technologii, ale pamiętajmy, że
tradycyjne metody lekcji bibliotecznej połączone z elementami AR to przepis na sukces w bibliotece szkolnej.
KSZ
