Ikonki
ZAMÓW I WYPOŻYCZ
ZAMÓW I WYPOŻYCZ
ZAPISZ SIĘ DO BIBLIOTEKI
KURSY ONLINE
KURSY ONLINE
OFERTA EDUKACYJNA
OFERTA EDUKACYJNA
Kolaż z 6 kolorowych okładek czasopism

Listopad 2021

Depresja u dzieci i młodzieży / Łukasz Cichocki, Kazimierz Pietruszewski // Wychowawca. - 2021, nr 11, s. 5-8.

 

Tematem listopadowego numeru Wychowawcy jest depresja u dzieci i młodzieży. Jesienny czas i trudny okres trwającej pandemii może powodować stany przygnębienia. By w porę zauważyć, rozpoznać i zareagować na pogarszające się samopoczucie dziecka, warto poznać najważniejsze symptomy tej choroby XXI wieku zwanej depresją.
Dlatego chcę zwrócić uwagę Czytelników na artykuł „Depresja u dzieci u młodzieży”, którego twórcami są lekarze psychiatrzy i psychoterapeuci. Autorzy zwracają uwagę na zachowania dzieci, które powinny zaniepokoić rodziców i nauczycieli. To nie tylko obniżony nastrój, anhedonia, lęk, ale także w przypadku najmłodszych – drażliwość, wycofanie, zachowania agresywne, używanie substancji psychoaktywnych, samookaleczanie. Jak do tego nie dopuścić? Gdzie szukać pomocy? To pytania, na które odpowiedzi udzielają autorzy artykułu.
W zdrowiu psychicznym, podstawowa zasada brzmi: lepiej zapobiegać niż leczyć. W zapobieganiu wystąpienia zaburzeń depresyjnych i dbaniu o zdrowie psychiczne ważne może się okazać kilka pojęć:

  • odporność psychiczna, czyli umiejętność radzenia sobie ze stresem (uczenie dziecka samodzielności i wiary we własne siły);
  • poczucie sensu, które kształtujemy poprzez relacje z innymi oraz wykonywaną pracę;
  • rozwój i poczucie autonomii to możliwość decydowania o sobie i otwartość na drugiego człowieka.

Autorzy proponują lekturę zawierającą szereg refleksji pomocnych w przeciwdziałaniu depresji u dorosłych i dzieci:

  • Człowiek w poszukiwaniu sensu, Viktor E. Frankl.
  • Dopełniony cykl życia, H. Erikson.

Zainteresowanych tą tematyką odsyłam do artykułu i miesięcznika Wychowawca.

MSz

 

IMPACT - program edukacyjno-profilaktyczny odpowiedzią na przemoc rówieśniczą / Anna Szuster // Serwis Informacyjny Uzależnienia. - 2021, nr 3, s. 9-17.

 

Przemoc, to zjawisko obecne, niestety, w dziejach każdej społeczności ludzkiej. Na przestrzeni wieków przyjmujące bardzo różne oblicza, stosujące odmienne metody, techniki, środki. Wraz z pojawieniem się przestrzeni cyfrowej, zaistniała również cyberprzemoc. Chociaż w tym wypadku zmienił się sposób prześladowania, cierpienie ofiar przemocy jest niezaprzeczalne i nie mniej dotkliwe, jak w wypadku dręczenia w realnym świecie.
Pedagodzy, psycholodzy, rodzice szukają sposobów by jak najskuteczniej ograniczyć negatywne zachowania młodzieży w Internecie. Artykuł prezentuje jeden z nich: program IMPACT - Interdyscyplinarny Model Przeciwdziałania Agresji i Cyberprzemocy Technologicznej. Program został opracowany przez ściśle współpracujące ze sobą liczne grono badaczy, specjalistów różnych dziedzin, praktyków i teoretyków, których zjednoczył główny cel: zapobieganie zjawisku cyberprzemocy wśród młodzieży w wieku 13-16 lat.
Autorka artykułu – psycholog prof. Anna Szuster jest jedną z osób współtworzących program. Przybliża jego główne założenia, strukturę, interdyscyplinarny charakter, omawia wyniki badań ewaluacyjnych, które wskazują, iż program został pozytywnie odebrany przez uczniów i nauczycieli.
Projekt kierowany zarówno do ofiar, jak i do potencjalnych sprawców przemocy.
Efektem pracy zespołu konstruującego pakiet IMPACT są scenariusze cyklu 10 lekcji, podręcznik dla realizatorów programu, 7 prezentacji multimedialnych, 6 filmów edukacyjnych, 2 aplikacje mobilne do ćwiczeń interaktywnych, platforma informatyczna, kurs e-learningowy dla nauczycieli.
Może warto sięgnąć po to gotowe, sprawdzone rozwiązanie...

 

BM

 

Jak budować efektywne zespoły uczniowskie? / Danuta Sterna, Michał Szczepanik // Hejnał Oświatowy. - 2021, nr 11, s. 11-14.

 

W listopadowym numerze Hejnału Oświatowego dużo miejsca poświęcono innowacjom w edukacji. Warto zwrócić uwagę na artykuł o efektywnym budowaniu zespołów uczniowskich.
W obecnych czasach, gdy większość uczniów jest przyzwyczajona do rywalizacji, a nie współpracy, ciężko jest przekonać dzieci do pracy zespołowej.

Autorzy wymieniają zalety i korzyści płynące z pracy zespołowej oraz podają wskazówki dla nauczycieli, którzy chcą zorganizować pracę w taki właśnie sposób.
Michał Szczepanik - jeden z autorów tekstu, nauczyciel biologii i edukacji dla bezpieczeństwa, dzieli się własnym doświadczeniem i podaje przykłady, w jaki sposób organizuje swoje zajęcia.

Z artykułu możemy dowiedzieć się jakie są sposoby na formowanie składu grupy, ich zalety i wady. Autorzy wskazują na potrzebę sprawdzenia, czy członkowie zespołu potrafią obsługiwać programy i przyrządy, z których będą korzystać przy wykonywaniu zadania. Podpowiadają, aby przed przystąpieniem do wykonywania zadania uczniowie mieli czas na przedyskutowanie między sobą norm i zasad współpracy, na podzielenie między siebie zadań do wykonania. Ważne jest też monitorowanie przez nauczyciela postępów w pracy zespołu. Nie można za często się wtrącać się, ale potrzebny jest też nadzór nad postępami pracy.
Zapoznajemy się też z przykładowym schematem pracy w zespole, jaki nauczyciele mogą wprowadzić podczas zajęć.

Jakie jeszcze innowacje w edukacji możemy wprowadzić? Odsyłam do bogatej oferty artykułów listopadowego wydania Hejnału Oświatowego.

 

KSZ

 

Takie są debaty publiczne, jakie dzieci chowanie... / Jan Piosik // Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie. - 2021, nr 5, s. 41-44.

 

Przemiany sceny politycznej w Polsce po 1989 roku pozwoliły na nowo zdefiniować prawa i obowiązki społeczeństwa obywatelskiego. Istotną rolę w tych przemianach odegrały takie wydarzenia, jak pierwsze wolne wybory w 1991 roku, czy uchwalenie nowej konstytucji w 1997 roku. Tworzenie się nowoczesnego społeczeństwa w Polsce wymaga wielu starań i edukacji obywatelskiej wśród pokolenia młodych ludzi. Z pomocą w realizacji tych zadań przychodzi jesienne wydanie „Wiadomości Historycznych z Wiedzą o Społeczeństwie”.
Czytelnikom proponuję lekturę kilku interesujących materiałów o charakterze praktycznym, możliwych do wykorzystania przez nauczycieli na lekcjach wiedzy o społeczeństwie i lekcjach historii.
Zachęcam do przeczytania tekstu na temat organizowania debat publicznych wśród młodzieży.
Autor – Jan Piosik dzieli się swoim doświadczeniem w organizacji projektów skierowanych do dzieci i młodzieży w zakresie edukacji obywatelskiej, upowszechniania standardów debaty i rozwijania kompetencji komunikacyjnych.
W artykule zostały zaprezentowane obszary, w których warto podjąć działania w trakcie edukacji szkolnej. Nauczyciele powinni rozwijać wśród uczniów umiejętności komunikacji niewerbalnej i werbalnej, radzenia sobie z tremą podczas wystąpień publicznych, uczyć krytycznego odbioru treści oraz szacunku do rozmówcy. Rekomendowana jest do wykorzystania w szkole debata oksfordzka.

Im więcej różnorodnych sytuacji komunikacyjnych ćwiczymy i oswajamy (także poprzez zabawę), tym lepiej.

Mając na uwadze słowa Jana Zamoyskiego „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”, pamiętajmy, że aby mieć w przyszłości debatę publiczną na poziomie powinniśmy „wychować” zarówno jej uczestników, jak i publiczność. To zadanie spoczywa na barkach nauczycieli wiedzy o społeczeństwie, którym z pomocą przychodzi tekst proponowanego przeze mnie artykułu. Zapraszam do lektury!

 

MSz

 

Więcej jedzenia, mniej odpadów / Chad Frischmann, Mamta Mehra // Świat Nauki. - 2021, nr 11, s. 64-71.

 

Listopadowy numer polskiego wydania czasopisma ”Świat Nauki” przynosi niezwykle ciekawy artykuł na temat marnotrawstwa żywności. Naukowcy pracujący w ramach międzynarodowego projektu o nazwie "Project Drawdown” poszukują sposobów na redukcję emisji gazów cieplarnianych w ziemskiej atmosferze. Wśród najbardziej obiecujących wymieniają zmniejszenie ilości marnowanych produktów spożywczych. Badacze poddali analizie dane z całego świata zebrane przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz pochodzące z innych źródeł i uzyskali niezwykle ciekawe informacje. Aż 30-40% wyprodukowanej na całym świecie żywności ląduje w koszach i na wysypiskach, powodując niepotrzebne uwalnianie do atmosfery gazów cieplarnianych. Te szkodliwe emisje powstają zarówno podczas produkcji, transportu, przechowywania, jak i rozkładu produktów żywnościowych. Na drugim planie są tu problemy niedożywienia i śmierci głodowej wielu mieszkańców naszej planety, ponieważ naukowcy skupili się na innym aspekcie zagadnienia.

Praktyczne wdrożenie w czyn wniosków wynikających z opracowanych danych jest proste i osiągalne dla każdego z nas. Proponowane sposoby działania to:

  • zredukowanie ilości spożywanych dziennie kalorii do poziomu 2300 (dotyczy krajów rozwiniętych)
  • zmniejszenie ilości mięsa w diecie na rzecz produktów roślinnych (np. wyprodukowanie 1 kg pomidorów to emisja o 0,35 kg dwutlenku węgla, a 1 kg wołowiny – 36 kg CO2)
  • zmiany nawyków konsumentów - ważna jest świadoma decyzja, by kupować tylko to, co na pewno zjemy, i zjadać to, co kupiliśmy – nadwyżki należy odpowiednio przechować, albo podzielić się z innymi
  • wprowadzanie modyfikacji w handlu i gastronomii (np. zaakceptowanie produktów o mniej „doskonałym” wyglądzie – one też są pełnowartościowe i nie zasługują na wyrzucenie ; zabieranie ze sobą zbyt dużych porcji zamówionych w restauracji)
  • preferowanie produktów lokalnych
  • zmiany w produkcji żywności – zamiast hodowli wielkoprzemysłowych i monokulturowych upraw stosowanie tzw. praktyk agroekologicznych i rolnictwa regeneracyjnego, w których głównym celem przestaje być zysk (np. wysiewanie razem różnych roślin pozwala ograniczyć straty powodowane przez szkodniki i chwasty ; wprowadzanie drzew na tereny wypasu poprawia jakość i zwiększa ilość produktów pochodzenia zwierzęcego)
  • stosowanie kompostu i obornika zamiast nawozów sztucznych, ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin i niepotrzebnych farmaceutyków w hodowli zwierząt
  • edukacja na każdym poziomie i we wszystkich grupach społecznych, zawodowych etc.

Wprowadzenie w czyn proponowanych rozwiązań przyczyniłoby się do poprawy stanu naszej planety, zapewniło pożywienie głodnym i poprawiło zdrowie całych społeczeństw.

Małe zmiany, ale wprowadzane konsekwentnie, długofalowo i globalnie mogą dać zaskakująco pozytywne efekty. Warto o tym pamiętać, warto pomyśleć, co możemy realizować w naszej codzienności i z pewnością warto – a nawet należy – uczyć o tym nasze dzieci. Omawiany artykuł daje do tego świetna okazję i materiał do działań edukacyjnych.

 

 

Wolontariat uczniów w szkole – problemy teraźniejszości, spojrzenie w przyszłość / Grzegorz Całek // Praca Socjalna. - 2021, nr 4, s. 193-204.

 

Zadaniem systemu oświaty, prócz wpojenia uczniom określonej „dawki” wiedzy na lekcjach poszczególnych przedmiotów, jest też ich WYCHOWANIE.
Nie chodzi tu o to, by byli „grzeczni”, uważni i posłuszni, choć w pewnych sytuacjach i to jest konieczne. W szkole (a niektórzy już wcześniej w przedszkolu) uczniowie siłą rzeczy się socjalizują. Indywidualności zgromadzone w klasach uczą się współistnienia i współpracy w grupie rówieśniczej, a także dostosowania się do reguł rządzących systemem nauczania. Kreowanie postawy patriotycznej, obywatelskiej i prospołecznej to również bardzo ważny aspekt edukacji szkolnej.
Ucznia porównać można do miny morskiej, zadaniem szkoły jest wykreowanie i wykrycie jak największej liczby „zapalników”, z których najczulsze, wzbudzone „działaniem pedagogicznym”, eksplodują, ujawniając zdolności i zainteresowania, rzutujące na całe przyszłe życie delikwenta. Oby – inicjując ścieżkę przyszłej kariery.
Wolontariat szkolny to jedna ze zorganizowanych form możliwości kształtowania altruizmu i empatii w młodym pokoleniu. Jako element kształtowania postaw społecznych młodzieży, znalazł też miejsce w systemie oświaty.
Autor omawia kwestie definicyjne związane z wolontariatem, najistotniejsze regulacje dotyczące umiejscowienia wolontariatu uczniów w systemie oświaty. A także opisuje problemy związane z aktywnością wolontariacką uczniów – z perspektywy celów edukacyjnych, wychowawczych, którym ma służyć aktywizowanie dzieci i młodzieży jako wolontariuszy.
Ukazuje pułapki i zagrożenia. Na przykład dodatkowe punkty przy rekrutacji do szkół ponadpodstawowych – z jednej strony są elementem motywującym, z drugiej mogą się stać powodem zupełnie nieetycznych manipulacji.
Wskazuje sposoby zmiany kryteriów oceny, by przy zróżnicowaniu poszczególnych szkół (wiejskie, miejskie, różne potrzeby lokalnych środowisk) punktacja mogła przebiegać w maksymalnie obiektywny i sprawiedliwy sposób.

Rozczarowanych brakiem odniesień do sytuacji pandemicznej w aspekcie wolontariatu szkolnego w powyższym artykule, pragnę poinformować, że cały numer 4 Pracy Socjalnej poświęcony jest działaniom wolontariackim, w tym także wyzwaniom dla wolontariatu (również szkolnego) w dobie pandemii.

 

JA

Pozycje
Flaga narodowa Ukrainy
Ukraina   
Kalendarz wydarzeń
Materiały dydaktyczne
Otwarte Zasoby Edukacyjne
Biblioteka poleca
Gry planszowe
Wystawy
Akademia Wartości
Pomocne linki oświatowe
Zgłoszenie naruszeń prawa

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
al. F. Focha 39, Kraków 30-119

nr konta: 39 1020 4900 0000 8502 3122 7919

  sekretariat@pbw.edu.pl
   tel. (+48) 12 421 10 98

© 2024 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie
Free Joomla! templates by Engine Templates
Strona korzysta z plików cookie, które ułatwiają świadczenie naszych usług. Korzystając z naszych usług zgadzasz się, że używamy plików cookie.