„Rodziny wielokulturowe”, Ewa Sowa-Behtane, Akademia Ignatianum : Wydawnictwo WAM, 2016
Tematyka rodzin wielokulturowych stała się w ostatnim czasie jeszcze bardziej aktualna. Napływ przedstawicieli różnych nacji i kultur do Polski, sprawia, że zjawisko małżeństw i rodzin multikulturowych stają się częstsze.
Publikacja zawiera wyniki badań na temat rodzin wielokulturowych, ze szczególnym uwzględnieniem rodzin binacjonalnych, tworzonych przez dwoje ludzi pochodzących z odrębnych kultur.
Książka została podzielona na trzy części:
- Rodziny wielokulturowe w literaturze polskiej i światowej
Próba zdefiniowania pojęć: wielokulturowość, rodzina wielokulturowa oraz związki międzykulturowe. Scharakteryzowanie małżeństw wielokulturowych oraz występujących w nich problemów. - Małżeństwa binacjonalne
Charakterystyka migrantów zawierających związki mieszane narodowościowo w Polsce. Przedstawienie regulacji prawnych obowiązujących w naszym kraju. - Pomoc dla rodzin wielokulturowych
Zagadnienia diagnozy psychologiczno-pedagogicznej dzieci z rodzin wielokulturowych, strategie adaptacyjno-integracyjne stosowane w takich rodzinach oraz poradnictwo i edukacja wielokulturowa.
„Młodzież w społeczeństwie wielokulturowym : od małej ojczyzny do globalnego świata”, red. Nauk. Daniel Wiśniewski, Wydawnictwo Difin 2015
Obserwujemy wiele zmian, dokonujących się pod wpływem zjawiska globalizacji. Stajemy się coraz bardziej ciekawi świata, jego rozmaitości i różnorodności kultur, stylów życia. Poznawanie zjawisk i uczestniczenie w kształtowaniu nowej rzeczywistości stawiają przed nauczycielami i edukacją nowe wymagania.
Zawarte w książce treści mogą być przydatne dla studentów pedagogiki, socjologii oraz nauczycieli. Publikacja podzielona jest na dziewięć rozdziałów, w których znajdziemy odpowiedzi na pytania: co jest wymagane od szkoły w dobie globalizacji? ; jakie obowiązują w niej prawa? ; jakie zmiany tożsamości przechodzi młody człowiek, aby przystosować się do zmieniających warunków życia w otaczającym go społeczeństwie? Dowiemy się, jak wygląda kształtowanie otwartych jak i krytycznych postaw społecznych wobec mniejszości oraz na czym polega edukacja wielokulturowa i międzykulturowa.
„Wyczytać świat - międzykulturowość w literaturze dla dzieci i młodzieży”, red. nauk. Bernadeta Niesporek-Szamburska, Małgorzata Wójcik-Dudek, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2014
Publikacja stanowi próbę wieloaspektowego opisania międzykulturowości – zjawiska na stałe wpisanego w ponowoczesny świat – przy założeniu, że głównym obszarem badawczej eksploracji jest współczesna literatura dla dzieci i młodzieży. Problem międzykulturowości, spotkania z „Innym”, czy braku akceptacji nie od dziś jest podejmowany w literaturze dla młodego odbiorcy, jednak redaktorzy i autorzy tomu starali się uchwycić przede wszystkim nowe i wymagające opisu zjawiska towarzyszące dialogowi między kulturami.
Monografia ma szeroki adres odbiorczy - jest kierowana do nauczycieli i pedagogów, do środowiska akademickiego: badaczy literatury dziecięcej oraz studentów kierunków humanistycznych.
Książka podzielona została na cztery części:
- Międzykulturowe dialogi
- Przestrzenie międzykulturowej eksploracji
- Międzykulturowość baśni
- Edukacja międzykulturowa
„Imigranci w Małopolsce. Między integracją, asymilacją, separacją, marginalizacją”, red. nauk. Edyta Pindel, Akademia Ignatianum 2014
Różnorodność kulturowa, z której słynie Kraków przyciąga obywateli wszystkich zakątków świata. Rozwój Małopolski, jej historia i położenie sprawiają, że był i jest to atrakcyjny region dla obywateli innych krajów.
Publikacja „Imigranci w Małopolsce. Między integracją, asymilacją, separacją, marginalizacją” to praca zbiorowa pod redakcją naukową dr Edyty Pindel. Zawiera wieloaspektową analizę integracji czterech grup cudzoziemców, Ukraińców, Ormian, Wietnamczyków, obywateli krajów tzw. MENA (Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki), ze społeczeństwem przyjmującym. Jest efektem końcowym projektu „Analiza sytuacji i potrzeb związanych z integracją cudzoziemców ze społeczeństwem polskim na przykładzie obywateli państw trzecich osiedlających się w województwie małopolskim” współfinansowanego przez Unię Europejską.
Pozycja oparta o analizę etnomiernikową zawiera wiele tabel, wykresów, zestawień graficznych,, słowniczek pojęć oraz obszerną bibliografię. Przedstawiona w niej problematyka wskazuje, że integracja cudzoziemców wymaga podejmowania konkretnych działań przez instytucje państwowe i pozarządowe, jak również społeczeństwo. Połączenie spojrzenia praktyków, jakimi są pracownicy Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz pracowników naukowych z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie dało ciekawe opracowanie.
Jako społeczeństwo musimy nauczyć się wielokulturowości i pozwolić na włączenie się cudzoziemców, w roli aktywnych podmiotów do kultury dominującej, dzięki temu m.in. będzie bowiem możliwość stworzenia z nimi inkluzyjnej wspólnoty.
(dr E. Pindel).
Publikacja dostępna także on-line w językach polskim, angielskim i rosyjskim.
„Obcy u naszych drzwi”, Zygmunt Bauman, Wydawnictwo PWN 2016
Zjawisko migracji i uchodźctwa, zwłaszcza w obliczu kryzysów ekonomicznych czy wojny, jest znane od setek lat, ale nadal stanowi doskonałą pożywkę dla dziennikarzy, którzy niejednokrotnie manipulują opinią publiczną, strachem i ludzką tragedią.
Zygmunt Bauman, światowej sławy socjolog, w celny sposób opisuje współczesną panikę migracyjną oraz wpływ polityki i mediów na budowanie atmosfery strachu i napięcia. Autor podkreśla jednak, że jedyną słuszną drogą do porozumienia międzykulturowego jest dialog oraz czerpanie z innych kultur najlepszych wzorców.
Mimo, że pozycja skupia się głownie na wędrówkach ludów bliskowschodnich i afrykańskich, wartości, które socjolog przekazuje, są wielokulturowe i ponadczasowe.
Autor w sześciu krótkich rozdziałach dokonał skondensowanej analizy istotnych problemów współczesnego świata m.in. panikę migracyjną, niepewność asymilacji imigrantów, czy ksenofobię. „Obcy u naszych drzwi” to pozycja obowiązkowa dla wszystkich zmagających się z ruchami o charakterze skrajnie nacjonalistycznym i rasistowskim podejściem do uchodźców.
„Konteksty zaangażowania nauczycieli przedszkola w działania profesjonalne”, Magdalena Grochowalska, Bożena Muchacka, Jolanta Sajdera, Lucyna Smółka, Aneta Wojnarowska, Wydawnictwo Petrus 2020
Dzieciństwo jest bardzo wyjątkowym okresem rozwojowym, w którym wiele zależy od środowiska budowanego przez innych ludzi, a czas spędzony w przedszkolu czy w szkole zostaje na zawsze w naszych wspomnieniach. Wczesna edukacja pełni fundamentalne znaczenie dla całokształtu wychowania młodego pokolenia, dlatego istotne jest podniesie rangi nauczyciela przedszkola.
Autorki pracy zbiorowej „Konteksty zaangażowania nauczycieli przedszkola w działania profesjonalne” podejmują próbę wielopłaszczyznowego spojrzenia na problematykę zaangażowania nauczycieli wychowania przedszkolnego w ich pracę i rozwój osobisty. Zwróciły uwagę na uwarunkowania działań profesjonalnych, stanowiących wyzwania dla pedagogów oraz powodujące różnorodne napięcia w sferze życia zawodowego i prywatnego m.in. kontekst prawny akademickiego przygotowania nauczycieli wychowania przedszkolnego do pracy w zawodzie, rozwój osobowy nauczyciela, start zawodowy (czasowy i przestrzenny wymiar działań podejmowanych przez nowicjusza) czy warunki pracy i zasady funkcjonowania niepublicznej placówki wychowania przedszkolnego.
Najbardziej istotną kwestią poruszaną w publikacji są zagadnienia związane z obszarem edukacji międzykulturowej. Autorki w bardzo rzetelny sposób opisują sytuację dzieci wychowywanych w środowisku zróżnicowanym kulturowo oraz specyfikę, złożoność i dynamikę procesu budowania tożsamości kulturowej. Wskazano także nowe wyzwania społeczne związane z obecnością w placówkach dzieci ze środowisk wielokultowych oraz sposoby ich realizacji.
Publikacja zachęca do zagłębienia się w problematykę edukacji przedszkolnej i będzie doskonałą bazą do rozmyślań na temat wielokulturowości w przedszkolach.
„Innowacyjne rozwiązania w pracy z dziećmi cudzoziemskimi w systemie edukacji : przykłady praktyczne”, pod red. Natalii Klorek i Katarzyny Kubin, Fundacja na Rzecz Różnorodności Społecznej 2012
Bardzo praktyczna publikacja będąca zbiorem artykułów, które przedstawiają konkretne rozwiązania, dotyczące przyjmowania do szkół dzieci z innych krajów. To lektura obowiązkowa dla wszystkich osób, które w obecnej sytuacji stoją przed wyzwaniem pracy w placówkach wielokulturowych.
Książka została podzielona na 3 części:
- Szkoła wielokulturowa w Polsce
👉 doświadczenia i refleksje nauczycieli pracujących w klasach wielokulturowych 👈 - Innowacyjne rozwiązania edukacyjne w kontekście wielokulturowości
👉 przykłady konkretnych rozwiązań, które mają za zadanie wspierać proces edukacji i integracji dzieci z doświadczeniem migracji ze wspólnotą szkolną 👈 - Pomoc nauczyciela i asystent międzykulturowy jako rozwiązania instytucjonalne
„Przygotowanie studentek i studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej do pracy z dziećmi z doświadczeniem uchodźctwa i migracji : wybrane konteksty”, Katarzyna Smoter, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2020
Autorka w swojej publikacji podkreśla fakt, że to na obszarze edukacji uniwersyteckiej spoczywa duży ciężar odpowiedzialności za przygotowanie przyszłych pedagogów do pracy w zróżnicowanym kulturowo środowisku. Nauczyciele akademiccy powinni tak organizować proces kształcenia, aby wspierać rozwój kompetencji międzykulturowych wśród przyszłych nauczycieli przedszkolnych i edukacji wczesnoszkolnej.
Książka podzielona jest na 4 rozdziały i możemy się z niej dowiedzieć:
- Jakie są właściwości uczniów i uczennic z doświadczeniem migracji i uchodźstwa,
- Jakie są szczegółowe zadania nauczycieli pracujących w wielokulturowym zespole szkolnym,
- Jakie konkretne cykle zajęć dydaktycznych dotyczących rozwijania kompetencji międzykulturowych studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej należy wdrożyć na poziomie szkoły wyższej,
- Jak wygląda proces uczenia się studentów na podstawie wybranych koncepcji i modeli kształcenia osób dorosłych.
„Prawa innych : przybysze, rezydenci i obywatele”, Seyla Benhabib, Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2015
Granica państwowa to zmyślne urządzenie. Jeśli znajdziesz się po niewłaściwej stronie, możesz w mig zmienić się z obywatela w kogoś obcego i pozbawionego praw. Tak jakby po przekroczeniu jej coś zmieniłoby cię w wybrakowany towar, niezasługujący na dobre traktowanie. Z drugiej strony granica to też gwarancja demokratycznej polityki, coś co pozwala zamkniętym nią ludziom decydować o prawach, polityce i moralności. Nie da się więc wymarzyć świata bez granic, ale też nie powinno się patrzeć jak cierpią ludzie, którzy akurat znaleźli się po niewłaściwej stronie, nielegalni emigranci, ludzie szukający schronienia przed wojną, biedą czy tacy, których państwa przestały istnieć.
Seyla Benhabib - politolożka i filozofka wykładająca na Wydziale Politologii Uniwersytetu Yale podejmuje problematykę granic wspólnoty politycznej, koncentrując się na kwestii politycznego obywatelstwa.
Książka stanowi rozszerzoną wersję wykładów Autorki w King's College London i składa się z 5 rozdziałów:
- O gościnności: nowe odczytanie Kantowskiego prawa kosmopolitycznego
- „Prawo do posiadania praw”: Hannah Arendt o wewnętrznych sprzecznościach państwa narodowego
- Prawo ludów, sprawiedliwość dystrybutywna i zjawisko migracji
- Transformacje obywatelskości: Unia Europejska
- Iteracje demokratyczne: to, co lokalne, to, co państwowe, to, co globalne
