Ikonki
KSIĄŻKI ONLINE
KSIĄŻKI ONLINE
ZAMÓW I WYPOŻYCZ
ZAMÓW I WYPOŻYCZ
ZAPISZ SIĘ DO BIBLIOTEKI
OFERTA EDUKACYJNA
OFERTA EDUKACYJNA
Kolaż z 6 kolorowych okładek czasopism

Listopad 2021

Depresja u dzieci i młodzieży / Łukasz Cichocki, Kazimierz Pietruszewski // Wychowawca. - 2021, nr 11, s. 5-8.

 

Tematem listopadowego numeru Wychowawcy jest depresja u dzieci i młodzieży. Jesienny czas i trudny okres trwającej pandemii może powodować stany przygnębienia. By w porę zauważyć, rozpoznać i zareagować na pogarszające się samopoczucie dziecka, warto poznać najważniejsze symptomy tej choroby XXI wieku zwanej depresją.
Dlatego chcę zwrócić uwagę Czytelników na artykuł „Depresja u dzieci u młodzieży”, którego twórcami są lekarze psychiatrzy i psychoterapeuci. Autorzy zwracają uwagę na zachowania dzieci, które powinny zaniepokoić rodziców i nauczycieli. To nie tylko obniżony nastrój, anhedonia, lęk, ale także w przypadku najmłodszych – drażliwość, wycofanie, zachowania agresywne, używanie substancji psychoaktywnych, samookaleczanie. Jak do tego nie dopuścić? Gdzie szukać pomocy? To pytania, na które odpowiedzi udzielają autorzy artykułu.
W zdrowiu psychicznym, podstawowa zasada brzmi: lepiej zapobiegać niż leczyć. W zapobieganiu wystąpienia zaburzeń depresyjnych i dbaniu o zdrowie psychiczne ważne może się okazać kilka pojęć:

  • odporność psychiczna, czyli umiejętność radzenia sobie ze stresem (uczenie dziecka samodzielności i wiary we własne siły);
  • poczucie sensu, które kształtujemy poprzez relacje z innymi oraz wykonywaną pracę;
  • rozwój i poczucie autonomii to możliwość decydowania o sobie i otwartość na drugiego człowieka.

Autorzy proponują lekturę zawierającą szereg refleksji pomocnych w przeciwdziałaniu depresji u dorosłych i dzieci:

  • Człowiek w poszukiwaniu sensu, Viktor E. Frankl.
  • Dopełniony cykl życia, H. Erikson.

Zainteresowanych tą tematyką odsyłam do artykułu i miesięcznika Wychowawca.

MSz

 

IMPACT - program edukacyjno-profilaktyczny odpowiedzią na przemoc rówieśniczą / Anna Szuster // Serwis Informacyjny Uzależnienia. - 2021, nr 3, s. 9-17.

 

Przemoc, to zjawisko obecne, niestety, w dziejach każdej społeczności ludzkiej. Na przestrzeni wieków przyjmujące bardzo różne oblicza, stosujące odmienne metody, techniki, środki. Wraz z pojawieniem się przestrzeni cyfrowej, zaistniała również cyberprzemoc. Chociaż w tym wypadku zmienił się sposób prześladowania, cierpienie ofiar przemocy jest niezaprzeczalne i nie mniej dotkliwe, jak w wypadku dręczenia w realnym świecie.
Pedagodzy, psycholodzy, rodzice szukają sposobów by jak najskuteczniej ograniczyć negatywne zachowania młodzieży w Internecie. Artykuł prezentuje jeden z nich: program IMPACT - Interdyscyplinarny Model Przeciwdziałania Agresji i Cyberprzemocy Technologicznej. Program został opracowany przez ściśle współpracujące ze sobą liczne grono badaczy, specjalistów różnych dziedzin, praktyków i teoretyków, których zjednoczył główny cel: zapobieganie zjawisku cyberprzemocy wśród młodzieży w wieku 13-16 lat.
Autorka artykułu – psycholog prof. Anna Szuster jest jedną z osób współtworzących program. Przybliża jego główne założenia, strukturę, interdyscyplinarny charakter, omawia wyniki badań ewaluacyjnych, które wskazują, iż program został pozytywnie odebrany przez uczniów i nauczycieli.
Projekt kierowany zarówno do ofiar, jak i do potencjalnych sprawców przemocy.
Efektem pracy zespołu konstruującego pakiet IMPACT są scenariusze cyklu 10 lekcji, podręcznik dla realizatorów programu, 7 prezentacji multimedialnych, 6 filmów edukacyjnych, 2 aplikacje mobilne do ćwiczeń interaktywnych, platforma informatyczna, kurs e-learningowy dla nauczycieli.
Może warto sięgnąć po to gotowe, sprawdzone rozwiązanie...

 

BM

 

Jak budować efektywne zespoły uczniowskie? / Danuta Sterna, Michał Szczepanik // Hejnał Oświatowy. - 2021, nr 11, s. 11-14.

 

W listopadowym numerze Hejnału Oświatowego dużo miejsca poświęcono innowacjom w edukacji. Warto zwrócić uwagę na artykuł o efektywnym budowaniu zespołów uczniowskich.
W obecnych czasach, gdy większość uczniów jest przyzwyczajona do rywalizacji, a nie współpracy, ciężko jest przekonać dzieci do pracy zespołowej.

Autorzy wymieniają zalety i korzyści płynące z pracy zespołowej oraz podają wskazówki dla nauczycieli, którzy chcą zorganizować pracę w taki właśnie sposób.
Michał Szczepanik - jeden z autorów tekstu, nauczyciel biologii i edukacji dla bezpieczeństwa, dzieli się własnym doświadczeniem i podaje przykłady, w jaki sposób organizuje swoje zajęcia.

Z artykułu możemy dowiedzieć się jakie są sposoby na formowanie składu grupy, ich zalety i wady. Autorzy wskazują na potrzebę sprawdzenia, czy członkowie zespołu potrafią obsługiwać programy i przyrządy, z których będą korzystać przy wykonywaniu zadania. Podpowiadają, aby przed przystąpieniem do wykonywania zadania uczniowie mieli czas na przedyskutowanie między sobą norm i zasad współpracy, na podzielenie między siebie zadań do wykonania. Ważne jest też monitorowanie przez nauczyciela postępów w pracy zespołu. Nie można za często się wtrącać się, ale potrzebny jest też nadzór nad postępami pracy.
Zapoznajemy się też z przykładowym schematem pracy w zespole, jaki nauczyciele mogą wprowadzić podczas zajęć.

Jakie jeszcze innowacje w edukacji możemy wprowadzić? Odsyłam do bogatej oferty artykułów listopadowego wydania Hejnału Oświatowego.

 

KSZ

 

Takie są debaty publiczne, jakie dzieci chowanie... / Jan Piosik // Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie. - 2021, nr 5, s. 41-44.

 

Przemiany sceny politycznej w Polsce po 1989 roku pozwoliły na nowo zdefiniować prawa i obowiązki społeczeństwa obywatelskiego. Istotną rolę w tych przemianach odegrały takie wydarzenia, jak pierwsze wolne wybory w 1991 roku, czy uchwalenie nowej konstytucji w 1997 roku. Tworzenie się nowoczesnego społeczeństwa w Polsce wymaga wielu starań i edukacji obywatelskiej wśród pokolenia młodych ludzi. Z pomocą w realizacji tych zadań przychodzi jesienne wydanie „Wiadomości Historycznych z Wiedzą o Społeczeństwie”.
Czytelnikom proponuję lekturę kilku interesujących materiałów o charakterze praktycznym, możliwych do wykorzystania przez nauczycieli na lekcjach wiedzy o społeczeństwie i lekcjach historii.
Zachęcam do przeczytania tekstu na temat organizowania debat publicznych wśród młodzieży.
Autor – Jan Piosik dzieli się swoim doświadczeniem w organizacji projektów skierowanych do dzieci i młodzieży w zakresie edukacji obywatelskiej, upowszechniania standardów debaty i rozwijania kompetencji komunikacyjnych.
W artykule zostały zaprezentowane obszary, w których warto podjąć działania w trakcie edukacji szkolnej. Nauczyciele powinni rozwijać wśród uczniów umiejętności komunikacji niewerbalnej i werbalnej, radzenia sobie z tremą podczas wystąpień publicznych, uczyć krytycznego odbioru treści oraz szacunku do rozmówcy. Rekomendowana jest do wykorzystania w szkole debata oksfordzka.

Im więcej różnorodnych sytuacji komunikacyjnych ćwiczymy i oswajamy (także poprzez zabawę), tym lepiej.

Mając na uwadze słowa Jana Zamoyskiego „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”, pamiętajmy, że aby mieć w przyszłości debatę publiczną na poziomie powinniśmy „wychować” zarówno jej uczestników, jak i publiczność. To zadanie spoczywa na barkach nauczycieli wiedzy o społeczeństwie, którym z pomocą przychodzi tekst proponowanego przeze mnie artykułu. Zapraszam do lektury!

 

MSz

 

Więcej jedzenia, mniej odpadów / Chad Frischmann, Mamta Mehra // Świat Nauki. - 2021, nr 11, s. 64-71.

 

Listopadowy numer polskiego wydania czasopisma ”Świat Nauki” przynosi niezwykle ciekawy artykuł na temat marnotrawstwa żywności. Naukowcy pracujący w ramach międzynarodowego projektu o nazwie "Project Drawdown” poszukują sposobów na redukcję emisji gazów cieplarnianych w ziemskiej atmosferze. Wśród najbardziej obiecujących wymieniają zmniejszenie ilości marnowanych produktów spożywczych. Badacze poddali analizie dane z całego świata zebrane przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz pochodzące z innych źródeł i uzyskali niezwykle ciekawe informacje. Aż 30-40% wyprodukowanej na całym świecie żywności ląduje w koszach i na wysypiskach, powodując niepotrzebne uwalnianie do atmosfery gazów cieplarnianych. Te szkodliwe emisje powstają zarówno podczas produkcji, transportu, przechowywania, jak i rozkładu produktów żywnościowych. Na drugim planie są tu problemy niedożywienia i śmierci głodowej wielu mieszkańców naszej planety, ponieważ naukowcy skupili się na innym aspekcie zagadnienia.

Praktyczne wdrożenie w czyn wniosków wynikających z opracowanych danych jest proste i osiągalne dla każdego z nas. Proponowane sposoby działania to:

  • zredukowanie ilości spożywanych dziennie kalorii do poziomu 2300 (dotyczy krajów rozwiniętych)
  • zmniejszenie ilości mięsa w diecie na rzecz produktów roślinnych (np. wyprodukowanie 1 kg pomidorów to emisja o 0,35 kg dwutlenku węgla, a 1 kg wołowiny – 36 kg CO2)
  • zmiany nawyków konsumentów - ważna jest świadoma decyzja, by kupować tylko to, co na pewno zjemy, i zjadać to, co kupiliśmy – nadwyżki należy odpowiednio przechować, albo podzielić się z innymi
  • wprowadzanie modyfikacji w handlu i gastronomii (np. zaakceptowanie produktów o mniej „doskonałym” wyglądzie – one też są pełnowartościowe i nie zasługują na wyrzucenie ; zabieranie ze sobą zbyt dużych porcji zamówionych w restauracji)
  • preferowanie produktów lokalnych
  • zmiany w produkcji żywności – zamiast hodowli wielkoprzemysłowych i monokulturowych upraw stosowanie tzw. praktyk agroekologicznych i rolnictwa regeneracyjnego, w których głównym celem przestaje być zysk (np. wysiewanie razem różnych roślin pozwala ograniczyć straty powodowane przez szkodniki i chwasty ; wprowadzanie drzew na tereny wypasu poprawia jakość i zwiększa ilość produktów pochodzenia zwierzęcego)
  • stosowanie kompostu i obornika zamiast nawozów sztucznych, ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin i niepotrzebnych farmaceutyków w hodowli zwierząt
  • edukacja na każdym poziomie i we wszystkich grupach społecznych, zawodowych etc.

Wprowadzenie w czyn proponowanych rozwiązań przyczyniłoby się do poprawy stanu naszej planety, zapewniło pożywienie głodnym i poprawiło zdrowie całych społeczeństw.

Małe zmiany, ale wprowadzane konsekwentnie, długofalowo i globalnie mogą dać zaskakująco pozytywne efekty. Warto o tym pamiętać, warto pomyśleć, co możemy realizować w naszej codzienności i z pewnością warto – a nawet należy – uczyć o tym nasze dzieci. Omawiany artykuł daje do tego świetna okazję i materiał do działań edukacyjnych.

 

 

Wolontariat uczniów w szkole – problemy teraźniejszości, spojrzenie w przyszłość / Grzegorz Całek // Praca Socjalna. - 2021, nr 4, s. 193-204.

 

Zadaniem systemu oświaty, prócz wpojenia uczniom określonej „dawki” wiedzy na lekcjach poszczególnych przedmiotów, jest też ich WYCHOWANIE.
Nie chodzi tu o to, by byli „grzeczni”, uważni i posłuszni, choć w pewnych sytuacjach i to jest konieczne. W szkole (a niektórzy już wcześniej w przedszkolu) uczniowie siłą rzeczy się socjalizują. Indywidualności zgromadzone w klasach uczą się współistnienia i współpracy w grupie rówieśniczej, a także dostosowania się do reguł rządzących systemem nauczania. Kreowanie postawy patriotycznej, obywatelskiej i prospołecznej to również bardzo ważny aspekt edukacji szkolnej.
Ucznia porównać można do miny morskiej, zadaniem szkoły jest wykreowanie i wykrycie jak największej liczby „zapalników”, z których najczulsze, wzbudzone „działaniem pedagogicznym”, eksplodują, ujawniając zdolności i zainteresowania, rzutujące na całe przyszłe życie delikwenta. Oby – inicjując ścieżkę przyszłej kariery.
Wolontariat szkolny to jedna ze zorganizowanych form możliwości kształtowania altruizmu i empatii w młodym pokoleniu. Jako element kształtowania postaw społecznych młodzieży, znalazł też miejsce w systemie oświaty.
Autor omawia kwestie definicyjne związane z wolontariatem, najistotniejsze regulacje dotyczące umiejscowienia wolontariatu uczniów w systemie oświaty. A także opisuje problemy związane z aktywnością wolontariacką uczniów – z perspektywy celów edukacyjnych, wychowawczych, którym ma służyć aktywizowanie dzieci i młodzieży jako wolontariuszy.
Ukazuje pułapki i zagrożenia. Na przykład dodatkowe punkty przy rekrutacji do szkół ponadpodstawowych – z jednej strony są elementem motywującym, z drugiej mogą się stać powodem zupełnie nieetycznych manipulacji.
Wskazuje sposoby zmiany kryteriów oceny, by przy zróżnicowaniu poszczególnych szkół (wiejskie, miejskie, różne potrzeby lokalnych środowisk) punktacja mogła przebiegać w maksymalnie obiektywny i sprawiedliwy sposób.

Rozczarowanych brakiem odniesień do sytuacji pandemicznej w aspekcie wolontariatu szkolnego w powyższym artykule, pragnę poinformować, że cały numer 4 Pracy Socjalnej poświęcony jest działaniom wolontariackim, w tym także wyzwaniom dla wolontariatu (również szkolnego) w dobie pandemii.

 

JA

Pozycje
Flaga narodowa Ukrainy
Ukraina  
Kalendarz wydarzeń
Materiały dydaktyczne
Otwarte Zasoby Edukacyjne
Biblioteka poleca
Gry planszowe
Wystawy
Akademia Wartości
Ogólnopolskie Forum Bibliotek Pedagogicznych
Jubileusz - 100 lat PBW
Poradnik Na Focha
Pomocne linki oświatowe

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
al. F. Focha 39, Kraków 30-119

nr konta: 39 1020 4900 0000 8502 3122 7919

  sekretariat@pbw.edu.pl
   tel. (+48) 12 421 10 98

© 2024 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie
Free Joomla! templates by Engine Templates
Strona korzysta z plików cookie, które ułatwiają świadczenie naszych usług. Korzystając z naszych usług zgadzasz się, że używamy plików cookie.