1 marca to Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Święto zostało ustanowione przez Sejm RP w 2011 roku, aby upamiętnić tych, którzy po II wojnie światowej z bronią w ręku przeciwstawili się narzuconej siłą władzy komunistycznej. Uczestników ruchu partyzanckiego określa się też jako Żołnierzy Drugiej Konspiracji lub Żołnierzy Niezłomnych. Sformułowanie Żołnierze Wyklęci powstało w 1993 roku, po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy przygotowanej na Uniwersytecie Warszawskim Żołnierze Wyklęci - antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.
Powojenna konspiracja niepodległościowa była najliczniejszą formą zorganizowanego oporu polskiego społeczeństwa wobec reżimu komunistycznego. W zbrojnym podziemiu działało nawet 200 tys. osób zgrupowanych w oddziałach o różnej orientacji. Antykomunistyczne i niepodległościowe podziemie stanowili nie tylko żołnierze, ale także uczniowie zrzeszeni w podziemnych organizacji młodzieżowych – łącznie ok. 20 tys. młodych ludzi.
W celu pogłębienia wiedzy historycznej o Żołnierzach Wyklętych i ich działalności, proponujemy nauczycielom i uczniom skorzystanie z bogatej oferty książek, czasopism oraz zbiorów audiowizualnych, znajdujących się w zbiorach Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie.
Przygotowaliśmy dla Państwa zestawienie bibliograficzne „Żołnierze Wyklęci. Żołnierze Niezłomni. Podziemie niepodległościowe i zbrojne w latach 1944-1963” oraz wybór materiałów edukacyjnych dostępnych w sieci.
Poniżej zamieszczamy linki do bezpłatnych materiałów edukacyjnych w postaci scenariuszy lekcji, ciekawostek historycznych, filmów i nagrań, poświęconych tej tematyce.
Zachęcamy również do skorzystania z przygotowanej przez nas prezentacji Żołnierze Wyklęci. Żołnierze Niezłomni, która może posłużyć jako materiał pomocniczy w prowadzeniu zajęć o tej tematyce.
W zbiorach Biblioteki znajdują się m.in takie pozycje związane z tematem Żołnierzy Wyklętych:
Polecamy materiały edukacyjne Instytutu Pamięci Narodowej oraz Polskiego Radia:
- wystawa „Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944–1963”
- materiały edukacyjne
- serwis Żołnierze Wyklęci
Scenariusze lekcji dla młodzieży:
- ŻOŁNIERZE WYKLĘCI – BOHATEROWIE POWOJENNEGO PODZIEMIA NIEPODLEGŁOŚCIOWEGO
- ŻOŁNIERZE NIEZŁOMNI, ŻOŁNIERZE WYKLĘCI. GENEZA I ZNACZENIE OPORU ANTYKOMUNISTYCZNEGO W POLSCE W LATACH 1944-1947
- WALCZYĆ CZY…? DYLEMATY ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
- NIE DAJMY ZGINĄĆ POLEGŁYM...
Gry, filmy, piosenki:
- gry i materiały edukacyjne
- krótkie filmy prezentujące sylwetki żołnierzy
- kanał edukacyjny prowadzony przez Radosława Kotarskiego
- Stanisława Rachwał „Pilecki w spódnicy”, film
- Inka fragment filmu
- teledysk, Kasia Malejonek „Jedna Chwila Panny Wyklęte (Inka)”
- materiały
- fragment filmu Ryszarda Bugajskiego „Gen. Nil”
- Witold Pilecki film fabularny
Ciekawostki i materiały dla zainteresowanych:
- materiały pomocnicze
- archiwalne zdjęcia i ciekawostki
- ekspozycja online o Witoldzie Pileckim - Muzeum Historii Polski
- Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych IX edycja 16 maja 2021. Największy bieg pamięci w Polsce
